Wybierając deskę kuchenną czy do serwowania potraw musimy zwrócić uwagę na kilka istotnych rzeczy. Czy deska to monolit, a może postała z wielu małych kawałków? Z jakiego drewna została przygotowana i jakich produktów użyto do jej wykończenia? Na te i inne pytania, znajdziesz odpowiedź w poniższym tekście.
Drewno idealne
Deka kuchenna, taka typowo do krojenia, powinna być zrobiona z twardego drzewa liściastego lub owocowego. Im twardsze drewno tym lepiej. Nie tylko będzie bardziej wytrzymała na uszkodzenia mechaniczne, wilgoć czy ciepło, ale również nie będzie tępić noży, a wręcz je ostrzyć.
Najlepiej, aby deska była wykonana z jednego kawałka drewna tzw. monolitu. Oczywiście, nie oznacza to, że deski, które powstały z kilku kawałków, nie nadają się na deski kuchenne. Nadają się, ale… Deski klejone, mają tendencję do szybszego rozsychania i pękania, nawet pomimo odpowiedniej pielęgnacji. Nie stanie się to w tydzień, ale jeżeli nam zależy na desce, która posłuży lata, to deski klejone w tym przypadku się nie sprawdzą. Ponadto, często nie ma możliwości weryfikacji czy klej użyty podczas ich produkcji, został dopuszczony do kontaktu z żywnością.
Kolejną ważną sprawą jest grubość deski. Im grubsza, tym lepsza. Cienkie deski mają tendencję do odkształcania się i wyginania. Szybciej się zużywają i znacznie trudniej je naprawić czy odświeżyć. Tym samym, dużo krócej nam posłużą.
Wybór deski do serwowania, poza powyższymi kryteriami, opiera się głównie na walorach estetycznych. Tutaj najważniejsze znaczenie ma kształt deski, kolor drewna, sposób wykonania i wykończenia.
Gatunek drewna
Kupując deskę czy to kuchenną czy do serwowania potraw musisz zwrócić uwagę z jakiego drewna powstała.
Niektóre rośliny i drzewa, w celach obrony przed zewnętrznymi szkodnikami, wytwarzają garbniki, czyli organiczne związki chemiczne, które nadają nieprzyjemny, cierpko – gorzki smak i mogą mieć działanie toksyczne. Obecnie wykazano, że poza negatywnym oddziaływaniem, mogą one wykazywać szereg pozytywnych cech np. działanie bakteriobójcze. Związki te, mogą być zawarte w drewnie, korze, korzeniach, owocach i liściach drzewa.
Od lat istnieje „spór” pomiędzy przeciwnikami stosowania drewna o dużej zawartości garbników w kuchni, a „zwolennikami”. Może nie zwolennikami, a osobami, które uważają, że garbniki nie mają negatywnego wpływu na zdrowie, więc nie trzeba ich unikać.
Naszym zdaniem kwestią znaczącą przy produkcji desek kuchennych, nie jest sam fakt szkodliwości bądź nie garbników, ale ich wpływ na smak czy kolor produktów spożywczych.
Dobrym przykładem jest tutaj drewno dębowe, tak powszechnie wykorzystywane do produkcji desek kuchennych. Jednocześnie jest ono wykorzystywane do nadawania smaku i koloru produktom alkoholowym np. poprzez umieszczenie ich w beczkach wykonanych z drewna dębowego. To oznacza, że drewno o dużej zawartości garbników może barwić produkty spożywcze i wpływać na ich smak czy zapach. A tego, w przypadku deski kuchennej czy deski do serwowania, chcemy uniknąć.
Podsumowując, garbniki zawarte np. w desce kuchennej, są nieszkodliwe dla zdrowia. Jednocześnie, poprzez długi kontakt z żywnością, mogą na nią oddziaływać zmieniając kolor, smak czy zapach. Więc nie o szkodliwość garbników tu chodzi, ale o możliwość pośredniego wpływania na produkty spożywcze, nawet w niewielkim stopniu.
Do drzew o dużej zawartości garbników zaliczają się m.in. dąb, orzech włoski czy kasztan.
Drewna jakich gatunków unikać?
Przede wszystkim, za wszelka cenę unikaj produktów wykonanych z cisu. Jest ono drzewem trującym, tak samo jak wszystkie produkty z niego wykonane.
To samo dotyczy drewna akacji (grochodrzewu, robinii). Co prawda nie jest ono trujące, ale może wywoływać reakcję alergiczną.
Unikaj również desek z drzew iglastych. Zwierają w sobie bardzo dużo olejków eterycznych, są żywiczne i miękkie, przez co nieodpowiednie do produkcji desek.
Jakie gatunki drewna wybierać?
Bardzo dobrym drewnem na deski kuchenne są np. jesion, grusza, wiśnia, buk czy lipa. Są to gatunki drzew liściastych twardych lub o średniej twardości i o małej zawartości garbników.
Zwróć uwagę
Podczas poszukiwań idealnej deski do krojenia czy serwowania potraw, zwróć jeszcze uwagę na wykończenie.
Deski do krojenia – staraj się unikać wszystkich lakierowanych desek do krojenia. Podczas krojenia, ściera się wierzchnia warstwa, która później dostaje się do jedzenia. I nie ma tu znaczenia czy lakier ma atesty czy nie.
Unikaj wszystkich desek do krojenia z żywicą epoksydową, nawet tą z atestem”food safe”. Tego typu deski nie powinny być używane jako deski kuchenne. Z czasem żywica się ściera, a jej drobinki trafiają do jedzenia. W powstałych zagłębieniach zbierają się bakterie, a tym samym deska przestaje być bezpieczna w kontakcie z żywnością. Ponadto, deski z żywicy są małymi arcydziełami i szkoda je niszczyć, poprzez krojenie na nich nożem.
Deski do serwowania – deski, na których podajemy jedzenie mogą mieć powierzchnię pokrytą lakierem. Zwróć jednak szczególną uwagę czy lakier zastosowany do wykończenia nie jest lakierem przemysłowym, a posiadającym atest „food safe”.
W przypadku desek do serwowania sprawdzą się również deski z elementami z żywicy epoksydowej. Ważne jednak, aby była ona przeznaczona do kontaktu z produktami spożywczymi.
Podsumowując
Desek do krojenia i serwowania potraw na rynku jest wiele. Produkowane są z różnego gatunku drewna, mają różne kształty i sposoby wykończenia. Kupując deskę, szczególnie z drewna, warto dokonywać wyboru w sposób świadomy. Odpowiednia deska będzie nie tylko służyła nam lata, ale stanie się ozdobą kuchni czy jadalni.
